Biểu đồ nhân quả – Cause & Effect Diagram là gì? Các bước xây dựng Biểu đồ nhân quả

Biểu đồ nhân quả là một công cụ giúp các doanh nghiệp xác định được nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề và giải quyết triệt để các vấn đề đó.

Vậy phải làm thế nào để xây dựng được biểu đồ nhân quả? Làm sao để sơ đồ này có hiệu quả? Hãy cùng IPQ tìm hiểu về cách áp dụng biểu đồ nhân quả thông qua nội dung bài viết sau đây.

TỔNG QUAN VỀ BIỂU ĐỒ NHÂN QUẢ

Biểu đồ nhân quả hay Cause and Effect Diagram, Ishikawa Diagram hay Fish and Bone Diagram

Biểu đồ nhân quả biểu diễn mối quan hệ giữa kết quả và nguyên nhân gây ra kết quả đó. Đây là một công cụ rất tốt để phân tích nguyên nhân gốc rễ và là một phần của 7 Công cụ kiểm soát chất lượng cơ bản.

Tiến sĩ Kaoru Ishikawa đã phát triển nó vào năm 1943 trong khi tư vấn cho xưởng thép của Kawasaki tại Nhà máy đóng tàu Kawasaki, vì vậy Tiến sĩ Joseph M. Juran đã đặt tên cho nó là “Ishikawa”. Sơ đồ này còn được gọi là “Xương cá” vì nó trông giống như xương của cá.

Từ các buổi brainstorming, chúng ta có thể xác định được các nguyên nhân sâu xa. Nhưng đây không phải là một cách có hệ thống. Bằng cách sử dụng biểu đồ Ishikawa (Biểu đồ nhân quả). Chúng ta có thể thực hiện được một phân tích nhân quả toàn diện và xác định được nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề.

MỤC ĐÍCH CỦA BIỂU ĐỒ NHÂN QUẢ 

Những biến động của chất lượng thường do rất nhiều các nguyên nhân gây ra. Sử dụng sơ đồ nhân quả giúp người sử dụng dễ dàng tìm kiếm, xác định các nguyên nhân gây ra những trục trặc về chất lượng sản phẩm, dịch vụ hoặc quá trình. Đặc biệt là khi suy nghĩ của các thành viên trong một nhóm khác nhau.

NỘI DUNG CỦA BIỂU ĐỒ NHÂN QUẢ

Trong doanh nghiệp, những trục trặc về chất lượng do rất nhiều nguyên nhân gây ra. Tuy nhiên, theo Ishikawa có 4 nhóm nguyên nhân chủ yếu là:

  • Con người (Men): Nhóm này liên quan đến tất cả các nguyên nhân gây ra bởi hành động của con người: việc giao tiếp đã tốt chưa, mọi người có hiểu được nhiệm vụ của họ không, nhân viên có được tham gia, trải nghiệm và đào tạo đầy đủ không? v.v.
  • Nguyên vật liệu (Material): Nhóm này bao gồm các nguyên nhân liên quan đến hoạt động của máy móc, công cụ, các thiết bị lắp đặt và máy tính; các máy móc đã được sử dụng đúng chưa, chúng có đủ an toàn không, có đáp ứng được các yêu cầu không, chúng đáng tin cậy không, v.v.?
  • Máy móc thiết bị (Machine): Có thể có các vấn đề nảy sinh với vật tư, nguyên liệu, các mặt hàng tiêu dùng và các sản phẩm bán thành phẩm: chất lượng của chúng ra sao, doanh nghiệp cần bao nhiêu, những vật liệu có sức chống đỡ với tác động từ bên ngoài hay không, độ bền của chúng thế nào, v.v.?
  • Phương pháp sản xuất (Method): Nhóm này điều tra xem liệu rằng các nguyên nhân có thể xuất phát từ phương pháp làm việc hay không: quy trình công việc có hợp lý không; các quy trình phối hợp được tổ chức như thế nào, nhân viên và các phòng ban giao tiếp với nhau như thế nào, v.v?

Vì vậy, sơ đồ ban đầu đưa ra gọi là sơ đồ 4M, sau đó được bổ sung thêm nhóm yếu tố đo lường (Measurement) thành 5M và ngày nay nó được hoàn thiện bổ sung thêm nhiều yếu tố nữa.

CÁC BƯỚC XÂY DỰNG BIỂU ĐỒ NHÂN QUẢ

Xây dựng biểu đồ nhân quả cần tuân thủ bốn bước được đề cập dưới đây:

  • Nêu tác động hoặc vấn đề không mong muốn
  • Xác định các nhóm nguyên nhân chính
  • Sắp xếp nguyên nhân và nguyên nhân phụ có liên quan
  • Xác định các nguyên nhân gốc rễ tiềm năng

Bước 1. Nêu tác động hoặc vấn đề không mong muốn:

Trước hết, chúng tôi sẽ đề cập đến tác động hoặc vấn đề không mong muốn và vẽ một trục xương sống cùng các đường thẳng. Sau đó xác định và trình bày một vấn đề (tác động). Viết vấn đề vào giữa bên phải của biểu đồ hoặc bảng trắng. Vẽ một hộp bao quanh vấn đề và một mũi tên ngang chạy đến nó. Để hiểu rõ hơn, chúng tôi lấy một ví dụ để phân tích nguyên nhân gốc rễ cho việc này, chúng tôi sẽ vẽ sẳn đường trục và đường thẳng như được đề cập trong hình dưới đây

Bước 2. Xác định các nhóm nguyên nhân chính

Trong bước thứ hai, các thành viên trong nhóm nghĩ ra các loại nguyên nhân chính có liên quan đến vấn đề:

Đối với ngành sản xuất, nó là “6M”, là viết tắt của: Người (Man); Máy móc (Machine); Vật liệu (Material); Phương pháp (Method); Đo lường (Measurement); Môi trường (Enviroment).

Đối với ngành thương mại, “6M” được thay thế bằng “8P”:  Sản phẩm/ dịch vụ (Product); Giá  (Price); Khuyến mãi ( promotion); Địa điểm (place); Quá trình (process); Con người ( people); Dữ liệu vật lý (physical evidence); Hiệu suất (performance).

Đối với ngành dịch vụ, “6M” được thay thế bằng “4S”: Vùng lân cận; Các nhà cung cấp; Hệ thống; Kỹ năng.

Chúng tôi sẽ lấy một ví dụ về xe hơi để hiểu hơn khái niệm phân tích nguyên nhân gốc rễ, phân tích trên 6M sau đó sẽ xóa những “M” không liên quan khỏi “6M”.

Bước 3. Sắp xếp nguyên nhân và nguyên nhân phụ có liên quan:

Chúng ta sẽ tiếp tục phân tích các vấn đề gây nên khả năng hoạt động kém của xe hơi. Viết các loại nguyên nhân là các nhánh từ mũi tên chính. Sau đó nghĩ đến tất cả những nguyên nhân ban đầu của vấn đề.

– Lý do tại sao điều này xảy ra? Khi mỗi ý kiến được đưa ra, người hướng dẫn viết nó như một nhánh vào danh mục phù hợp.

– Nghiên cứu tất cả các nguyên nhân có thể liên quan đến tình trạng hoạt động kém của xe như được đề cập dưới đây: Điều chỉnh bộ chế hòa khí; Lốp không săm; Bảo trì kém; Thói quen lái xe kém; Không có nhận thức; Bôi trơn không đúng cách; Hỗn hợp nhiên liệu sai; Dầu động cơ không phù hợp; Chuyển số không theo trình tự; Chuyển số sai; Lái xe quá nhanh,…

Bước 4. Xác định nguyên nhân gốc rễ tiềm năng

Tiếp tục hỏi “Tại sao điều này xảy ra?” đối với mỗi nguyên nhân. Viết tất cả những gì thu thập được vào nhánh chính và nhánh phụ. Tiếp tục hỏi tại sao và đào sâu hơn mức độ nguồn gốc của vấn đề.

Sau khi xác định tất cả các khả năng, chúng ta sẽ rút ra được lý do cho việc tiết kiệm xăng là việc bảo dưỡng xe kém mà bạn có thể dễ dàng hiểu được từ ví dụ dưới đây.

DỊCH VỤ CỦA IPQ

Hiện nay, Biểu đồ nhân quả là một trong các công cụ mà Quy trình Tư vấn năng suất của IPQ có thể sử dụng để giải quyết các vấn đề của doanh nghiệp.

Quá trình tư vấn của IPQ sẽ giúp các giúp các doanh nghiệp cải tiến, nâng cao hiệu quả các nguồn lực Công ty, giải quyết triệt để vấn đề, đồng thời giúp khách hàng đạt được các mục tục tiêu đề ra.

Khi đồng hành cùng với dịch vụ tư vấn Năng suất và Chất lượng của IPQ, quý khách hàng sẽ nhận được nhiều giá trị sau:

  • Dịch vụ tư vấn của IPQ được thực hiện một cách hiệu quả đáp ứng yêu cầu của khách hàng.
  • Khách hàng được theo dõi, giám sát và hỗ trợ quá trình tư vấn dễ dàng.
  • Tạo điều kiện cho thu thập, phân tích, sử dụng và chia sẻ dữ liệu/ thông tin với khách hàng.

Vì vậy, nếu quý khách hàng có nhu cầu, xin hãy liên hệ với IPQ thông qua các phương tiện sau:

☎️ Điện thoại: 0915.69.4141

📧 Email: info@ipq.com.vn

🌐 Web: www.ipq.com.vn

Facebook: IPQ – Năng suất chất lượng

BẠN CÓ THỂ QUAN TÂM

Stay updated on translation news



    Để lại một bình luận

    Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

    Chat với chúng tôi !