Nội dung chính
Trong quá trình vận hành sản xuất, các doanh nghiệp khó tránh khỏi những tổn thất, ít nhiều gây ảnh hưởng đến hiệu suất nhà máy và chất lượng sản phẩm. Nhận thức được 6 tổn thất lớn trong sản xuất sẽ giúp các doanh nghiệp lên kế hoạch khắc phục, từ đó nâng cao chỉ số OEE. Việc cải thiện OEE và năng lực sản xuất tạo ra cơ hội cạnh tranh cho doanh nghiệp trên thị trường.
OEE là gì?
OEE (overall equipment effectiveness) là thuật ngữ và là thông số rất phổ biến trong bảo trì năng suất toàn diện (Total Productive Maintenance).
OEE được dùng để đo lường hiệu quả hoạt động (effectiveness) của một thiết bị (equipment) một cách tổng thể (overall) thông qua cả 3 mặt nguồn lực– thời gian, chất lượng, và tốc độ vận hành – và qua đó giúp chỉ ra các vùng cơ hội để cải tiến.
6 tổn thất trong sản xuất ảnh hưởng đến chỉ số OEE
Một trong những mục tiêu lớn nhất của các chương trình Bảo trì năng suất tổng thể – TPM – và Hiệu suất thiết bị tổng thể – OEE – là loại bỏ và giảm thiểu 6 tổn thất lớn, những nguyên nhân chính gây ra sự mất hiệu suất trong sản xuất.
Tổn thất 1: Tổn thất do ngừng máy không kế hoạch (do hỏng hóc, sự cố thiết bị)
Đây là loại tổn thất dễ dàng nhận thấy nhất trong hoạt động sản xuất và cũng có tác động rõ nhất đến quá trình sản xuất liên tục tại nhà máy. Máy móc ngừng hoạt động tạo ra “thời gian chết”, không mang lại giá trị lợi nhuận nào cho doanh nghiệp.
Đây là tổn thất cần được lưu ý đến. Các nhà quản lý cần có kế hoạch bảo trì máy móc hợp lý để hạn chế sự cố xảy ra.
Tổn thất này được xếp vào nhóm “Tổn thất dừng máy” trong OEE.
Tổn thất 2: Thiết lập và điều chỉnh thiết bị
Tổn thất về thiết lập và điều chỉnh thiết bị thường được cảm nhận ít rõ ràng hơn trong quá trình sản xuất. Một trong những lý do cho việc này có thể là sự “tiêu chuẩn hóa” việc thiết lập và điều chỉnh thiết bị trong các quy trình sản xuất.
Các ví dụ minh họa cho tổn thất này bao gồm thiết lập & khởi động vào đầu ca, khi thay đổi đơn hàng, thay đổi khuôn gá, thay đổi thông số công nghệ, thiếu/thay đổi nguyên liệu.
Tổn thất này được xếp vào nhóm “Tổn thất dừng máy” trong OEE.
Tổn thất 3: Dừng vặt khi vận hành thiết bị
Các trường hợp dừng vặt, để phân biệt với các tình huống hỏng hóc, thường bao gồm các sự cố gây ra thời gian dừng máy ngắn – ví dụ dưới 5 phút – và thường không yêu cầu sự có mặt của nhân viên kỹ thuật/bảo dưỡng. Các tình huống thực tế có thể bao gồm sự cố với dòng chảy trên dây chuyền, bị kẹt/tắc, sự cố với phần nạp liệu/dẫn hướng, nhầm vật tư/nguyên liệu, bộ phận cảm biến bị che khuất, sự cố nhỏ ở các công đoạn sau, ….
Tổn thất này được xếp vào nhóm “Tổn thất tốc độ” trong OEE.
Tổn thất 4: Thiết bị vận hành với tốc độ thấp
Trong một số trường hợp, thiết bị được vận hành ở tốc độ thấp hơn so với thiết kế/tiêu chuẩn gây ra tổn thất đối với OEE.
Một số tình huống gặp phải của tổn thất này có thể là vận hành thiết bị ở điều kiện không phù hợp (môi trường, nguyên liệu, …), vận hành thiết bị ở vận tốc thấp hơn vận tốc thiết kế hoặc tiêu chuẩn vận hành, thiết bị/linh kiện bị dơ/rão/mòn, nhân viên vận hành thiếu năng lực.
Tổn thất này được xếp vào nhóm “Tổn thất tốc độ” trong OEE.
Tổn thất 5: Sai lỗi khi khởi động
Khi khởi động hoặc điều chỉnh thiết bị, tổn thất với OEE không chỉ nằm ở chỗ dừng máy mà còn gây ra tổn thất khi tạo ra các sản phẩm sai lỗi. Các sản phẩm lỗi này có thể được phát hiện ngay để loại bỏ, sửa chữa hoặc có thể bị đi lọt vào các quá trình tiếp theo và gây tác động lớn hơn đến chất lượng.
Tổn thất này được xếp vào nhóm “Tổn thất chất lượng” trong OEE.
Tổn thất 6: Sai lỗi trong sản xuất
Tổn thất này bao gồm các sản phẩm sai lỗi được tạo ra khi thiết bị được cho là hoạt động trong tình trạng “bình thường” và biểu hiện qua các sản phẩm phải làm lại ngay tại công đoạn, phế liệu và các sự cố chất lượng ở những công đoạn tiếp theo khi các sản phẩm lỗi bị lọt lại.
Tổn thất này được xếp vào nhóm “Tổn thất chất lượng” trong OEE.
Lợi ích của việc loại bỏ 6 tổn thất lớn
- Cải thiện quy trình và sản phẩm
- Làm giảm tổn thất và cải thiện lợi nhuận
- Hiệu suất thiết bị tổng thể cải thiện bằng cách giảm những tổn thất này
Làm gì để loại bỏ 6 tổn thất lớn, cải thiện OEE?
Chỉ số OEE được tính toán dựa trên 3 yếu tố thời gian, chất lượng và tốc độ vận hành. Các thiết bị, máy móc đều có thể tạo ra những tổn thất nếu không được vận hành hay bảo trì đúng cách. Các doanh nghiệp cần đánh giá và phân tích 6 tổn thất lớn để có thể lên kế hoạch bảo dưỡng hoặc nâng cấp máy móc hay quy trình vận hành. Việc nhận thức được 6 tổn thất lớn cũng là tiền đề để cải thiện chỉ số OEE.
Trong 6 thất thoát lớn, tổn thất dừng máy là gây ảnh hưởng lớn nhất đến toàn bộ quá trình sản xuất của nhà máy. Nguyên nhân có thể đến từ việc máy móc hư hỏng, con người vận hành sai cách hoặc thiếu nguồn cung. Vậy nên, đây là tổn thất đầu tiên mà doanh nghiệp cần tập trung loại bỏ.
Hạn chế đến mức tối thiểu những tổn thất có thể xảy ra là cách giúp doanh nghiệp duy trì và nâng cao chỉ số OEE của mình. Đảm bảo máy móc vận hành ổn định, đảm bảo chất lượng sản phẩm đầu ra và đảm bảo độ hài lòng của khách hàng giúp doanh nghiệp “thắng lớn” trên thị trường.
Cải thiện chỉ số hiệu suất thiết bị tổng thể OEE và năng lực sản xuất là điều cần thiết đối với bất kì một doanh nghiệp sản xuất nào. Tuy nhiên, việc phát hiện và kiểm soát những tổn thất có thể xảy ra trong quy trình sản xuất vẫn là trăn trở đối với nhiều doanh nghiệp. Hy vọng với những chia sẻ trên đây mà IPQ chia sẻ trên đây sẽ giúp bạn và các nhà quản lý doanh nghiệp có thể áp dụng hiệu quả vào quy trình hoạt động của doanh nghiệp.
Công ty TNHH Tư vấn Năng suất & Chất lượng Quốc tế
- Địa chỉ: P403, toà nhà Ocean Park, số 1 Đào Duy Anh, phường Phương Mai, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0915.694.141
- Email: info@ipq.com.vn
- Website: www.ipq.com.vn
Stay updated on translation news